Du ca là một mảng sáng tác, hoạt động âm nhạc quan trọng của Nai lưng Tiến. Bài viết “Nhớ thời du ca” trong sách “Cảm hứng” kể về những khoảng thời điểm lang thang ca hát của ông.
Ngày đó ở mặt trận chính mình chơi bạn hữu guitar và hát cho bất cứ nơi nào có quân nhân, dù chỉ hai ba tên. Trên đỉnh núi, ngoài bến phà, trong công sự, còn leo lên cả ụ pháo nóc cầu Long Biên. Nơi có ba người lính, bản thân là người thứ tư, chẳng hề để bắn, mà để hát cho thằng bắn. Thế cũng gọi là một thứ du ca thời chiến.
Ngày về hậu phương, hóng hớt nghe thày Hoàng Vân kể, có anh nhạc sĩ tóc dài kiểu hippi, trốn lính, sống trong những ngăn nai lưng nhà, hát du ca về thân phận quê hương chiến tranh là Trịnh Công Sơn.
Cũng biết thế thôi, chứ có bao giờ nhân thức ông ta hát gì. Rồi người ta kể về Joan Baez, Victor Hara, Pete Seeger hát với guitar khắp các nơi có chiến sự. Nhưng cho tới khi xem phim về họa sĩ Goya ở Thủ đô thì bắt đầu thấy thích du ca thật sự. Trên phim có nhóm thi sĩ, ca sĩ, họa sĩ đi chân đất hát ngoài quảng trường với công chúng có năng lực tài chính thấp, đối chọi với kiểu diễn giả hoàng cung. Phải tới lúc đó tôi mới mộng mơ, và nổi máu giang hồ xách số đông ra đi.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và nhạc sĩ Trần Tiến năm 1982. |
Một ngày kia, sau khi xong xuôi chương trình học viết giao hưởng, tôi bỗng nhiên nói với thày Nguyễn Đình Tấn: “Chắc em không viết giao hưởng đâu, em đi du ca đây”. Thày không hiểu bản thân nói gì. Mình cũng không hiểu nữa là thày, cứ vậy mà đi.
Đại khái tôi không thích nhạc “Đài tính” (nhạc của Đài Ngôn ngữ Việt Nam - phương tiện truyền thông độc nhất vô nhị của nhà nước ta ngày đó). Tôi không thích làm nhạc sĩ của “hoàng cung”, với thời đó là sáng tác theo yêu cầu của chính quyền, viết nhạc để được phát trên đài phát thanh, thứ nhạc của cung đình dễ được nổi tiếng. Tôi đã nhân thức nhạc bản thân không thích hợp với chính quyền ngay trong khoảng lúc ra trường Đại học âm nhạc.
Nhân thời điểm bị đuổi khỏi Đài Phát thanh, Truyền hình Thủ đô (chỉ vì để râu và mặc quần ống loe), mà tôi có cớ bỏ vào Sài Gòn, sống lang bạt kì hồ kỳ đại dương, với cuộc sống khốn nạn như chó rách. Ở đây tôi mới được biết tới phong trào du ca phản chiến trước 75. Thế là tôi mở đầu thực hiện giấc mơ viết những ca khúc cho sinh viên hát chui, nghêu ngao trong trường, bộ đội trẻ nghêu ngao ngoài chiến trận, các em bia ôm ấp nghêu ngao ngoài quán, những thứ không bao giờ được phát trên Đài.
Trần Tiến - Người nhạc sĩ du ca. |
Và đương nhiên bài nào ra cũng bị cấm, không phát thanh đành rằng, cả hội diễn thi thố gì, cứ thấy tên Trần Tiến là gạch: Trong khoảng Điệp khúc tình ái, Những đôi mắt mang hình viên đạn, Trợ thì biệt chim én tới Mùa xuân gọi giúp Lệ Quyên đoạt giải thưởng lớn ở cuộc tranh tài nhạc nhẹ quốc tế, cũng không được phát nội địa.
Mãi đến năm 1990 tôi mới thực sự lập lực lượng “Du ca Đồng nội” để đi hát kiếm tiền xây dựng một “Trường nhạc cho trẻ mồ côi, trẻ thiếu hên”. Xin mãi không được giấy phép thành lập, rồi sau cuối lấy nhà bản thân làm lớp học “Mặt trời tí hon” tập huấn 25 em được 7 năm, các nghệ sĩ ốm đến khi trưởng thành đi kiếm tiền được, cũng là lúc tôi hết tiền, đành đóng cửa. Thời kỳ này, thì đúng là nhạc sĩ du ca.
Sau này không đi du ca nhưng vẫn tiếp diễn đẳng cấp du ca trong sáng tác. Những bài hát đủ thể loại: trong khoảng jazz, rock, hiphop, country, latin, dance vẫn có chất pop của du ca, dễ thuộc, dễ nhớ nhưng không dễ dãi, hát lên không thấy nhạt miệng. ngừng thi côngĐây chính là phong cách du ca tiến bộ kiểu Vysotxky của Nga, Serge Gainsbourg của Pháp, Bob Dylan của Mỹ. vn có Phạm Duy, Trịnh Công Sơn là những thây mặt ưu tú của Du ca vn. Họ đã ra đi hết. Còn bản thân tôi chưa chết nên đành “độc du”.
Xem tại: máy bơm nước ly tâm giá tốt
0 nhận xét: